Đa số ý kiến nhất trí với đề xuất sửa đổi quy định tại Điều 60 Luật BHXH năm 2014, lý do: Đáp ứng nguyện vọng của một bộ phận người lao động còn thực sự khó khăn có nhu cầu được nhận BHXH một lần; cần tôn trọng quyền lựa chọn của người lao động; thể hiện sự trân trọng của Quốc hội lắng nghe ý kiến của người dân; tiền lương hưu rất thấp, chưa đủ sống nên chưa trở thành động lực cho người lao động tham gia BHXH lâu dài; người lao động phải dịch chuyển chỗ làm việc nhiều lần và rất ít người có thời gian làm việc đến hết tuổi lao động để đủ điều kiện hưởng lương hưu.
Đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau tham gia thảo luận tổ
Bên cạnh đó, nhiều ý kiến đề nghị quy định trong Nghị quyết của Quốc hội cho phép bảo lưu chính sách người lao động sau một năm nghỉ việc hưởng BHXH một lần (điểm c, khoản 1 Điều 55 của Luật BHXH năm 2006); một số ý kiến đề nghị quy định lộ trình nhằm nâng dần điều kiện hưởng BHXH một lần để tiến tới bảo đảm an sinh lâu dài cho người lao động như Điều 60; có ý kiến đề nghị quy định lộ trình bảo lưu kéo dài đến năm 2019, sau đó nếu không phù hợp với thực tiễn thì mới sửa luật.
Một số ý kiến đề nghị Quốc hội có Nghị quyết tạm dừng thực hiện điểm a khoản 1, Điều 60 và điểm a khoản 1, Điều 77 để khi nào sửa toàn diện Luật thì sẽ điều chỉnh các vấn đề khác liên quan đến Luật BHXH; có ý kiến đề nghị xem xét tổng thể sửa cả Điều 60, không phải là một điểm về hưởng BHXH một lần của người lao động sau khi nghỉ việc 01 năm.
Tuy nhiên, có một số ý kiến đề nghị không thể ban hành Nghị quyết Quốc hội để sửa luật được. Còn một số ý kiến đề nghị, nên giao Chính phủ ban hành Nghị định hướng dẫn thực hiện; có ý kiến đề nghị Quốc hội phải có văn bản để giao Chính phủ hướng dẫn cho đúng thẩm quyền. Đề nghị Chính phủ và Ủy ban các vấn đề xã hội cần nêu rõ định hướng sửa, thiết kế cụ thể thành Điều luật và báo cáo lại Quốc hội; có ý kiến đề nghị hiệu lực của Điều luật sửa đổi phải cùng với hiệu lực thi hành Luật BHXH 2014.
Có ý kiến đề nghị cân nhắc kỹ việc trả lại tiền BHXH cho người lao động theo như Luật BHXH hiện hành 22% hay chỉ cho phép người lao động được rút phần BHXH mà người lao động đóng 8%; có ý kiến không đồng ý cụm từ “trước mắt, cho phép…”, đề nghị phải thể hiện khẳng định đây là chính sách ổn định lâu dài cho người lao động trong Luật.
Không nhất trí với việc sửa đổi Điều 60 Luật BHXH năm 2014:
Một số ý kiến không nhất trí sửa đổi Điều 60, lý do: Đây là quy định có tính nhân văn cao, hướng đến lợi ích lâu dài của người lao động; phù hợp với xu hướng an sinh xã hội trên thế giới; một bộ phận người lao động chưa hiểu kỹ chính sách; nếu sửa đổi thì tăng gánh nặng ngân sách trợ cấp cho người cao tuổi không có lương hưu; chỉ một bộ phận lao động phản đối, không phải tất cả người lao động; tránh tạo tiền lệ xấu để các thế lực phản động lợi dụng, gây phức tạp tình hình; nhiều doanh nghiệp, người lao động ủng hộ Điều 60.
Một số ý kiến khác: Đề nghị cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định sửa hay không để đảm bảo phù hợp với Nghị quyết của Đảng và Hiến pháp năm 2013, xu hướng an sinh xã hội trên thế giới; Có ý kiến đề nghị Quốc hội thảo luận công khai, lấy phiếu đối với đại biểu trước khi biểu quyết sửa hay không sửa chính sách này để đảm bảo sự đồng thuận trong Quốc hội; đề nghị đưa vào chương trình xây dựng Luật, pháp lệnh nếu quyết định phải sửa Điều 60; có ý kiến đề nghị sửa trong kỳ họp này; một số ý kiến đề nghị sửa trong kỳ họp thứ 10 vào cuối năm 2015; đề nghị nếu quyết định sửa Điều 60 thì Chính phủ trình theo đúng quy trình, thủ tục của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật và rà soát kỹ để bảo đảm đúng Hiến pháp và nguyện vọng của người lao động.
Một số ý kiến cho rằng, việc tuyên truyền, phổ biến Luật BHXH năm 2014 chưa tốt nên người lao động chưa hiểu, chưa đồng tình, chứ không phải do chính sách quy định tại Điều 60 chưa tốt; cần phải tăng cường vai trò của Quốc hội trong việc thông tin giải thích chính sách, pháp luật do Quốc hội ban hành.
Đa số ý kiến đề nghị cần tăng cường hiệu quả công tác giải thích, tuyên truyền chính sách, pháp luật về BHXH và Điều 60; đề nghị cần làm rõ nguyên nhân tại sao một chủ trương đúng đắn, bảo vệ quyền lợi an sinh lâu dài cho người lao động như vậy mà một bộ phận lao động lại không đồng tình?. Đề nghị cần có biện pháp khuyến khích người lao động bảo lưu và tiếp tục đóng BHXH để đủ điều kiện hưởng lương hưu khi về già; đề nghị Chính phủ có biện pháp hỗ trợ người lao động có hoàn cảnh khó khăn trước mắt.
Tất cả ý kiến được ghi nhận và quyết định là Quốc hội./.
Thúy Hằng